ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ Α. Θ. ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ κ. κ. Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Υ ΕΠΙ ΤΗ 25ΕΤΙᾼ ΤΗΣ ΕΚΛΟΓΗΣ ΑΥΤΟΥ ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΘΡΟΝΟΝ
ΠΡΟΣ ΤΟ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΠΛΗΡΩΜΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ
ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ Α. Θ. ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ
κ. κ. Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Υ
ΕΠΙ ΤΗ 25ΕΤΙᾼ ΤΗΣ ΕΚΛΟΓΗΣ ΑΥΤΟΥ ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΘΡΟΝΟΝ
Αἶνον καὶ δοξολογίαν ἀναπέμπομεν πρὸς τὸν ἐν Τριάδι Θεόν, καθότι ἠξίωσεν ἡμᾶς νὰ φθάσωμεν εἰς τὴν συμπλήρωσιν εἴκοσι καὶ πέντε ἐτῶν ἀπὸ τῆς ἡμέρας, καθ᾿ ἣν ἀνήλθομεν, κατὰ τὸ ἐπίταγμα τῆς Ἁγίας καὶ Ἱερᾶς Ἐνδημούσης Συνόδου, εἰς τὸν μαρτυρικὸν Ἀποστολικὸν Θρόνον τῆς Κωνσταντινουπολίτιδος Ἐκκλησίας. Χάριτι Θεοῦ διελθόντες αἰσίως τὴν μακρὰν αὐτὴν περίοδον διακονίας τῆς Πρωτοθρόνου Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἀναμιμνησκόμεθα μὲν τὰ βιώματα, τὰς ἐμπειρίας, τὰς προσευχάς, τὰς πορείας καὶ τὰς δράσεις, ἀτενίζομεν δὲ ἐν ταὐτῷ μὲ αἰσιοδοξίαν καὶ ἐλπίδα κραταιὰν τὸ μέλλον, καὶ ἀναφωνοῦμεν σήμερον τὸ «Δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἕνεκεν», τοῦ ἐν Ἁγίοις Προκατόχου ἡμῶν Ἰωάννου, τοῦ τὴν γλῶτταν Χρυσορρήμονος.
Εὐχαριστοῦμεν ἐκ βάθους καρδίας ὅλους τοὺς συντελέσαντας εἰς τὴν προσπάθειαν τῆς ἡμετέρας Μετριότητος, νὰ ἄρῃ τὸν σταυρὸν τοῦ Πατριαρχικοῦ ἀξιώματος, τὸν ὁποῖον ἡ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία ἔθηκεν εἰς τοὺς ὤμους ἡμῶν ἅμα τῇ ἡμετέρᾳ ἐκλογῇ, ἐπιθέσασα ἐν ταὐτῷ τὴν ἀγωνίαν καὶ τὴν ἐλπίδα τοῦ εὐσεβοῦς Γένους τῶν Ὀρθοδόξων, τόσον τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, ὅσον καὶ συμπάσης τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.
Κατὰ τὸ διάστημα τῆς Πατριαρχικῆς ἡμῶν διακονίας, πολλοὶ συνέβαλον ὡς ἄλλοι Κυρηναῖοι, διὰ νὰ ἐλαφρύνουν τὸ βάρος καὶ νὰ ἁπαλύνουν πολλάκις τοὺς πόνους καὶ τὸν κάματον τῆς πορείας. Ἐνθυμούμεθα μὲ εὐγνωμοσύνην τοὺς λόγους καὶ τὰ ἔργα τῶν ἀδελφῶν κληρικῶν καὶ λαϊκῶν τῆς γενναιομάρτυρος Μητρὸς Ἐκκλησίας, τῶν ἐγγὺς καὶ τῶν μακράν, οἱ ὁποῖοι δὲν ἐφείσθησαν χρόνου καὶ κόπου, πρὸς στήριξιν ἡμῶν εἰς τὴν εἰκοσιπενταετῆ δολιχοδρομίαν. Αἱ ποιμαντικαὶ ἐπισκέψεις τῆς ἡμετέρας Μετριότητος εἰς τὰς ἀνὰ τὴν ὑφήλιον Ἐπαρχίας τοῦ Πανιέρου Οἰκουμενικοῦ Θρόνου καὶ ἡ ἐπικοινωνία μετὰ τοῦ χριστεπωνύμου πληρώματος, καθὼς καὶ μετὰ τῶν ἐντίμων Ἀρχῶν τῶν διαφόρων Χωρῶν, ἀπετέλεσε δι᾿ ἡμᾶς μοναδικὴν εὐκαιρίαν εἰλικρινοῦς διαλόγου, διαπροσωπικῶν σχέσεων καὶ συμπνευματισμοῦ.
Ἡ πορεία αὕτη δὲν θὰ εἶχε τὸ ποθούμενον ἀποτέλεσμα, ἄνευ τῆς ἀγάπης καὶ τῆς συμπαραστάσεως τῶν Ἀδελφῶν Προκαθημένων τῶν λοιπῶν Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν. Ἡ φιλάδελφος αὕτη στήριξις τῶν Μακαριωτάτων Προκαθημένων, τοὺς ὁποίους καὶ εὐχαριστοῦμεν ἐγκαρδίως, ἀλλὰ καὶ ἡ ἔκφρασις σεβασμοῦ ἐκ μέρους τοῦ Ἱεροῦ κλήρου, τῶν Ἀρχῶν καὶ τοῦ φιλογενοῦς λαοῦ, ἀπὸ τὸ νοτιώτερον ἄκρον τῆς Ἀφρικῆς ἕως τὴν Σιβηρίαν, καὶ ἀπὸ τὴν Ἄπω Ἀνατολὴν ἕως τὰ πέρατα τῆς Δύσεως, ὑπῆρξε συγκινητικὴ καὶ ἀμείωτος. Τοῦτο μαρτυροῦν, ἐπίσης, αἱ ἐπισκέψεις εἰς Φανάριον τῶν κληρικῶν καὶ λαϊκῶν τῶν ἄλλων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, γεγονὸς τὸ ὁποῖον τονίζει καὶ ἐνδυναμώνει τοὺς ἀρρήκτους πνευματικοὺς ἡμῶν δεσμοὺς καὶ τὴν ἀκλόνητον ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας.
Ἐνθυμούμεθα μὲ συγκίνησιν τὴν ἀβραμιαίαν φιλοξενίαν, τῆς ὁποίας ἐτύχομεν ὑπὸ ἀδελφῶν Προκαθημένων καὶ Ἱεραρχῶν. Ἐνθυμούμεθα τὸν εὐσεβῆ λαόν, ὁ ὁποῖος ὑπεδέχθη ἡμᾶς μετὰ δακρύων συγκινήσεως καὶ ποικίλων ἐκδηλώσεων ἀνυποκρίτου ἀγάπης. Δὲν λησμονοῦμεν τοὺς εὐλαβεῖς μοναχοὺς καὶ μοναχάς, οἱ ὁποῖοι πολλάκις ἐφιλοξένησαν ἡμᾶς καὶ ἀδιαλείπτως προσεύχονται διὰ τὴν ἡμετέραν Μετριότητα καὶ τὴν Ἐκκλησίαν τῶν τοῦ Χριστοῦ πενήτων.
Ἡ Ὀρθόδοξος ἡμῶν Ἐκκλησία εἶναι Μία, κεφαλὴν ἔχουσα τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν ἀξιώσαντα ἡμᾶς νὰ συγκαλέσωμεν, συμφρονούντων καὶ τῶν λοιπῶν Μακαριωτάτων Προκαθημένων, τὴν προσφάτως πραγματοποιηθεῖσαν ἐν Κρήτῃ Ἁγίαν καὶ Μεγάλην Σύνοδον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Τὸ μεῖζον τοῦτο ἱστορικὸν γεγονὸς τῆς Ἁγίας ἡμῶν Ἐκκλησίας πληροῖ ἡμᾶς χαρᾶς μεγίστης καὶ δυνάμεθα νὰ καυχηθῶμεν ἐν Κυρίῳ, ὅτι τοῦτο ἀποτελεῖ τὸ ἀποκορύφωμα τῆς ἡμετέρας Πατριαρχίας. Ἡ Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδος ἀνέδειξε τὴν συνοδικὴν ταυτότητα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καὶ εἶναι χρέος πάντων ἡμῶν, τόσον τῶν συμμετασχόντων, ὅσον καὶ τῶν κωλυθέντων ὅπως παραστοῦν, ἡ ἀποδοχὴ καὶ ἡ ἐφαρμογὴ τῶν Ἀποφάσεων τῆς Συνόδου, ὡς καὶ ἡ μεταλαμπάδευσις καὶ ἡ καλλιέργεια τοῦ πνεύματος ἑνότητος εἰς τὸ εὐσεβὲς Ὀρθόδοξον ποίμνιον ἁπανταχοῦ τῆς Οἰκουμένης.
Ἀντιλαμβανόμενοι τὰς ἀπαιτήσεις τῶν καιρῶν, ἐσυνεχίσαμεν καὶ ἐνεθαρρύναμεν τὸν Θεολογικὸν Διάλογον μετὰ τοῦ λοιποῦ Χριστιανικοῦ κόσμου, ἀλλὰ καὶ τὸν Ἀκαδημαϊκὸν διάλογον μετὰ τῶν ἄλλων Θρησκειῶν. Μνημονεύομεν εὐγνωμόνως καὶ ἀναγνωρίζομεν τοὺς κόπους καὶ τὴν μεγάλην προσφορὰν τῶν συμμετασχόντων καὶ συμμετεχόντων εἰς ὅλους αὐτοὺς τοὺς διαλόγους, ὅπου ἐδόθη καὶ δίδεται μετὰ παρρησίας ἡ ἀξιόπιστος μαρτυρία τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως.
Ἡ συνεχιζομένη μάστιξ τοῦ πολέμου καὶ τῆς τρομοκρατίας ἀνὰ τὴν ὑφήλιον δὲν ἔπαυσε νὰ ἀπασχολῇ τὴν ἡμετέραν Μετριότητα. Τὸ κῦμα βίας, τὸ ὁποῖον πλήττει πολλὰς περιοχὰς τοῦ κόσμου, ἔφερεν ὡς ἀποτέλεσμα τὴν ἐξουθένωσιν τῶν λαῶν καὶ τὸν διωγμὸν τῶν ἀδελφῶν Χριστιανῶν τῆς Μέσης Ἀνατολῆς. Προσευχόμεθα διὰ τοὺς μαρτυρήσαντας Χριστιανοὺς καὶ ἀπευθύνομεν ἔκκλησιν πρὸς κάθε ἐμπλεκόμενον διὰ τὴν παῦσιν τῶν ἐχθροπραξιῶν καὶ τῶν ἐγκληματικῶν ἐνεργειῶν.
Ἡ Ἁγιωτάτη ἡμῶν Ἐκκλησία προσεύχεται ὑπὲρ τῆς εἰρήνης τοῦ σύμπαντος κόσμου καὶ θεωρεῖ τὸν σεβασμὸν τῆς προσωπικότητος καὶ τῆς ἀτομικῆς ἐλευθερίας θεμελιῶδες καὶ ἀπαράγραπτον δικαίωμα τοῦ κάθε ἀνθρώπου. Δὲν ὑπάρχει «ἱερὸς» πόλεμος. Μόνον ἡ εἰρήνη εἶναι ἱερὰ καὶ κοινὸν ὑπέρτατον καθῆκον.
Μὲ ἀγωνίαν καὶ βαθύτατον πόνον, παρακολουθοῦμεν τὸ δρᾶμα τῶν βιαίως ἐκδιωχθέντων ἀπὸ τὰς πατρογονικὰς αὐτῶν ἑστίας προσφύγων, οἱ ὁποῖοι ἐλπίζουν εἰς ἕνα καλύτερον κόσμον καὶ μίαν νέαν πατρίδα. Ἡ πρόσφατος ἐπίσκεψις ἡμῶν εἰς τὸ κέντρον ὑποδοχῆς προσφύγων εἰς Λέσβον, μετὰ τοῦ Ἁγιωτάτου Πάπα Φραγκίσκου καὶ τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν Ἱερωνύμου, ἀπετέλε-σε μίαν κοινὴν προσπάθειαν εὐαισθητοποιήσεως τῆς παγκοσμίου κοινῆς γνώμης διὰ τὸν πάσχοντα συνάνθρωπον.
Ὁ κόσμος σήμερον διέρχεται μίαν μεγάλην οἰκονομικὴν καὶ κοινωνικὴν κρίσιν. Τὸ φαινόμενον τῆς παγκοσμιοποιήσεως προκαλεῖ ἰσχυροὺς κλυδωνισμοὺς εἰς τὴν παγκόσμιον οἰκονομίαν καὶ διαταράσσει τὴν κοινωνικὴν συνοχήν, διευρῦνον τὸ χάσμα μεταξὺ πτωχῶν καὶ πλουσίων. Ἡ ἀρχὴ τῆς ἰδιονομίας τῆς οἰκονομίας, ἡ ὁποία αὐτονομεῖ τὴν οἰκονομίαν ἀπὸ τὰς ἀνθρωπίνας ἀνάγκας, φέρει ὡς ἀποτέλεσμα τὴν κερδοσκοπίαν καὶ τὴν ἐκμετάλλευσιν. Ἡμεῖς ἀντιτιθέμεθα εἰς τὴν οἰκονομικὴν δραστηριότητα ὡς αὐτοσκοπὸν καὶ προτείνομεν μίαν «οἰκονομίαν μὲ ἀνθρώπινον πρόσωπον», διεπομένην ὑπὸ τῶν εὐαγγελικῶν ἀρχῶν τῆς δικαιοσύνης καὶ τῆς ἀλληλεγγύης.
Ἀπὸ τῆς ἐνάρξεως τῆς Πατριαρχικῆς ἡμῶν διακονίας, ἠσχολήθημεν ἐνδελεχῶς μὲ τὴν προώθησιν τῆς προστασίας τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος. Εἴμεθα οἰκονόμοι καὶ προστάται τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ καὶ ἔχομεν ἱερὸν χρέος νὰ σεβώμεθα καὶ νὰ παραδίδωμεν τὸ θεόσδοτον αὐτὸ δῶρον ἀκέραιον καὶ ἀλώβητον εἰς τὰς ἐπερχόμενας γενεάς. Ἡ πνευματικὴ καὶ ἠθικὴ κρίσις τοῦ ἀνθρώπου, ἡ κατάχρησις τῆς ἐλευθερίας του, ὡδήγησαν εἰς τὴν ρῆξιν τῆς σχέσεως αὐτοῦ μὲ τὴν κτίσιν καὶ εἰς τὴν διαστρέβλωσιν τῆς ὀρθῆς χρήσεως αὐτῆς. Σήμερον, δὲν ἐκμεταλλευόμεθα μόνον τοὺς φυσικοὺς πόρους τοῦ πλανήτου μας, δὲν μολύνομεν μόνον τὸ φυσικὸν περιβάλλον, ἀλλὰ ἐπεξετείναμε τὴν μόλυνσιν καὶ εἰς τὸ διάστημα, ἐφόσον τὰ τελευταῖα ἔτη αὐξάνει ραγδαίως ὁ ὄγκος τῶν λεγομένων “διαστημικῶν σκουπιδιῶν” καὶ γίνεται λόγος ἀκόμη καὶ διὰ τὴν ἐκμετάλλευσιν πόρων ἄλλων οὐρανίων σωμάτων. Μόνη λύσις εἶναι ἡ ριζικὴ ἀλλαγὴ νοοτροπίας, ἡ μετάβασις ἀπὸ τὴν κτητικὴν καὶ καταναλωτικὴν στάσιν εἰς τὴν εὐχαριστιακὴν καὶ ἀσκητικὴν χρῆσιν τῆς δημιουργίας, καὶ ἡ ἐν τῷ πνεύματι αὐτῷ διαπαιδαγώγησις τῶν νέων, ὥστε νὰ ἀντιμετωπίζουν τὸ περιβάλλον μὲ εὐαισθησίαν, σεβασμὸν καὶ ὑπεθυνότητα.
Ὑμνοῦμεν καὶ εὐχαριστοῦμεν, ἐν ταπεινώσει καὶ παρακλήσει, τὸν ἐν ὑψίστοις Θεόν, ἐπὶ τῇ συμπληρώσει εἰκοσιπενταετίας ὅλης εἰς τὸ Πηδάλιον τῆς Πρωτοθρόνου Ἐκκλησίας τῆς Ὀρθοδοξίας, καὶ ἀπευθυνόμενοι πρὸς πάντας ὑμᾶς, τιμιώτατοι ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά, ἐξαιτούμεθα τὰς δεήσεις καὶ τὰς εὐχάς σας πρὸς «τὸν μέγαν Θεὸν καὶ Σωτῆρα ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν» (πρβλ. Τίτ. 2, 13), νὰ ἐνδυναμώνῃ ἡμᾶς πρὸς καρποφόρον συνέχισιν τοῦ ἔργου διακονίας, εἰς δόξαν τοῦ «ὑπὲρ πᾶν ὄνομα» (Φιλ. 2, 9) τιμωμένου ὀνόματος Αὐτοῦ.
Ἐν τοῖς Πατριαρχείοις, τῇ 22ᾳ Ὀκτωβρίου 2016
Ἀγαπητὸς ἐν Χριστῷ ἀδελφὸς
καὶ διάπυρος πρὸς Θεὸν εὐχέτης
† ὁ Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαῖος